โคทม พิภพ ชี้ดับไฟใต้ ต้องเรียนรู้ เข้าใจ และเข้าถึง ความหลากหลาย โดยไม่แบ่งแยก

ขณะเดียวกัน ต้องมีกระบวนการเรียนรู้ ที่จะทำให้เกิดความเข้าใจระหว่างกัน ต้องเรียนรู้ความแตกต่างระหว่างศาสนาพุทธกับอิสลาม ต้องจินตนาการความเป็นไทยกันใหม่ ไม่นิยามความเป็นไทยให้แคบ เช่น เราเป็นคนไทยเราต้องพูดภาษาไทย ต้องนับถือพุทธ ต้องเคารพความเป็นตัวตนที่แตกต่าง ทั้งกระบวนทัศน์อิสลาม ศิลปวัฒนธรรม ความเชื่อทางศาสนา ต้องเข้าถึงลักษณะเฉพาะของความเป็นท้องถิ่น วิถีชีวิต การทำมาหากิน ภาษา ประวัติศาสตร์ความเป็นมาทางเชื่อชาติที่แตกต่าง ซึ่งเราไม่เคยศึกษาเรียนรู้ อย่าเอาประวัติศาสตร์มารับใช้เพียงชาติพันธ์ใด ชาติพันธ์หนึ่ง อย่างเรื่องภาษา ซื่อสถานที่ หมู่บ้าน ตำบล เราเขียนให้ด้วยภาษาไทย ไม่เขียนด้วยภาษาของท้องถิ่น ควรจะต้องเขียนด้วยภาษามาลายู และ ต้องมีการพัฒนาในหลายด้าน หลากมิติ ทั้งสิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ การปกครองท้องถิ่น การพัฒนาเศรษฐกิจการค้าขายกับเพื่อนบ้าน การพัฒนาเยาวชน ที่กำลังตกเป็นเครื่องมือในการสร้างความรุนแรง และต้องเคารพการทำมาหากินของชาวบ้านในพื้นที่